Różne metody wydobycia kruszyw
Kruszywa to podstawowy składnik wielu materiałów budowlanych, a zarazem składowa rozmaitych elementów konstrukcyjnych poszczególnych budowli. Są one używane również do ulepszania podłoża przy fundamentowaniu, wykonywaniu podbudów dróg i linii kolejowych, a także podczas formowania wszelkiego typu konstrukcji ziemnych od nasypów po wały wzmacniające brzegi zbiorników wodnych. Kruszywa budowlane okazują się też niezbędne, gdy w grę wchodzi przygotowanie odwodnień, ułożenie infrastruktury przesyłowej czy regulacja linii brzegowej.
Co zalicza się do kruszyw?
Kruszywa to materiał skalny składający się z mieszanki rozmaitych minerałów, który dzieli się na grupy ze względu na uziarnienie, a więc rozmiar tworzących je elementów. Najdrobniejsze są piaski mające wielkość do 4 mm. Większe od nich są żwiry liczące od 4 do 63 mm. Szeroko używana jest też pospółka, a więc mieszanka piasku i żwiru łączonych w różnych proporcjach, zależnie od zastosowania. Kruszywa to też grys, kliniec oraz tłuczeń, a także największe otoczaki.
Jak wydobywa się kruszywa?
Kruszywa mogą być pozyskiwane metodami odkrywkowymi, a w przypadku piasku także z materiału niesionego przez rzeki albo wydobywane spod lustra wody. Część kruszyw powstaje też przez przerób materiału dostarczanego z kamieniołomów i następnie mielonego w młynach w celu uzyskania potrzebnej frakcji i geometrii ziaren. Wydobycie odkrywkowe wiąże się z korzystaniem z koparek z łyżkami podsiębiernymi, które pozwalają na odspajanie surowca, który następnie jest przesiewany, a gdy chodzi o piasek często również płukany i suszony. Piaski spod tafli wody są pobierane specjalnymi urządzeniami nazywanymi refulerami, które wysysają je z okolic dna. Taki sprzęt służy zarówno w przypadku klasycznych wyrobisk, jak i piasków rzecznych.