Skąd czerpane są kruszywa naturalne?
Jednym z podstawowych materiałów budowlanych do ulepszania podłoża i produkcji betonu, zapraw, tynków, klejów i mieszanek mineralno-asfaltowych okazują się kruszywa. W pomorskim są one dostępne w ofercie Kopalni Kruszywa Topaz z Tadzina. Przekonajmy się, w jaki sposób są pozyskiwane kruszywa naturalne i sprawdźmy, co je wyróżnia.
Czym są kruszywa naturalne?
Kruszywa naturalne to materiał ziarnisty, który pochodzi z różnych rodzajów skał. W grę wchodzą tu zarówno skały luźne, jak i lite. W tym przypadku nieodzowne okaże się zastosowanie procesu łamania, a więc obróbki mechanicznej mającej na celu rozdrobnienie większych fragmentów. W zależności od wielkości ziaren i pochodzenia kruszywa dzielimy na piaskowo-żwirowe oraz łamane. W pierwszej grupie znajdują się różne frakcje piasku mającego średnicę do 2 mm oraz żwiru liczącego między 2 a 63 mm. Wśród kruszyw łamanych znajdują się kliniec osiągający od 4 do 31,5 mm, tłuczeń mający między 31,5 a 63 mm oraz grys mogący sięgać od 2 do 63 mm zależnie od typu zastosowania. Największym kruszywem naturalnym niełamanym są otoczaki, których średnica zawiera się w przedziale od 63 do 250 mm.
Jak pozyskuje się kruszywa naturalne?
Sposób pozyskiwania kruszywa jest uzależniony od jego rodzaju. Najwięcej możliwości wydobywania wiąże się z piachami, które mogą być czerpane ze złóż odkrywkowych przy użyciu koparek czy ładowarek czołowych, a także wyciągane spod tafli wody refulerami bądź dzięki pogłębianiu rzek. Piaski kopalniane dla pozbycia się zanieczyszczeń mogą być płukane i suszone. Powszechnie stosuje się też przesiewanie. Żwiry najczęściej pochodzą z kopalni odkrywkowych, skąd są wybierane podobnie jak piaski. Kruszywa łamane są natomiast wytwarzane na bazie materiału skalnego wydobywanego w kamieniołomach i poddawanego rozdrabnianiu mechanicznemu oraz przesiewaniu w celu podziału na frakcje. Najczęściej źródłem kruszywa łamanego jest granit, bazalt, porfir, wapień, dolomit i piaskowiec.